Architecture, urban planning and research in, on and next to water
+31 70 39 44 234     info@waterstudio.nl

Drijvende woonwijken in ondergelopen polders, deze architect ziet het al voor zich

By Marc Doodeman
Cobouw
2023.October.02

 

Drijvende woonwijken in ondergelopen polders, deze architect ziet het al voor zich
Koen Olthuis. Foto: Suzanne van de Kerk

Op de Malediven werkt architect Koen Olthuis aan de bouw van een drijvende stad. In Nederland kan zoiets ook, denkt hij: in havens en polders.

En óf hij gedreven is. “Anders houd je het niet twintig jaar vol.” Architect Koen Olthuis zit in zijn kantoor in Rijswijk aan een kleurige glazen tafel voor een stapeltje lege A4’tjes en een pen, die hij tijdens het gesprek veelvuldig zal gebruiken om zijn woorden kracht bij te zetten. Hij doet al tien jaar niets anders dan drijvend bouwen, zegt hij. Al wil hij het zo eigenlijk niet noemen. “Het woord drijvend komt mijn strot uit.”

Hij wil dat woningen op water onderdeel worden van de normale stedenbouw. Net als hoogbouw ooit een keuze was om ruimte goed te gebruiken. Als je havens en polders gaat benutten als woonwijken, gebruik je de ruimte beter.

Olthuis wil af van de “freak architecture”. Van de “watervillaatjes met een bootje aan het water” voor de happy few. “Want dan blijft het altijd een nichemarkt.” Wonen op het water moet ook toegankelijk worden voor gewone mensen, vindt hij.

Duizenden polders

Aan de techniek ligt het niet. “In Nederland bouwen we meestal op palen of op staal. Kijk eens onder het Paleis op de Dam. Dertienduizend houten palen. Dertienduizend palen staan daar onder één gebouwtje! Dat slaat helemaal nergens op. Houten palen. Het hoogste bos van Nederland. Dat soort funderingen vinden wij fantastisch. Maar daarvan zeg je toch ook niet dat het om paalwoningen gaat?”

Wat hem betreft moeten polders in Nederland gebruikt worden om de woningnood aan te pakken. Laat maar onderlopen. Het land schreeuwt om locaties. Pak een deel van de Haarlemmermeerpolder. Of pak ergens een hele polder.

“We hebben 3.500 polders. Veenpolders. Droogmakerijen. Zeepolders. We halen het water eruit. Maar het is een kunstmatig systeem. Wij wonen met elkaar in een poldermachine. En die machine moet je onderhouden en droog houden. Anders kan je niet wonen en geen landbouw bedrijven. Maar er komt steeds meer regen en meer wateroverlast. Dus moet je harder pompen. Op lange termijn is dat systeem gewoon niet vol te houden.” Waarom al die polders droogmalen? Met verzilting langs de kust en CO2-uitstoot bij de veenpolders tot gevolg. Waar zijn we mee bezig, vraagt Olthuis zich af.

Klimaatverandering

Olthuis zet een kleine maquette op tafel van een drijvende wijk die op de Malediven gepland is. Daar wil de overheid vijftienduizend woningen op het water bouwen. De straten komen te staan op grote pontons en worden via knooppunten aan elkaar gekoppeld. Op een A4’tje tekent de architect een netwerk van lijntjes uit. Hij pakt zijn laptop erbij om nog een schets van bovenaf te laten zien. Het lijkt op een bloemkoolwijk, maar dan met water in plaats van tuinen.

De ontwikkeling van de drijvende stad op de Malediven zit sinds vorig jaar in een stroomversnelling. De plaatselijke minister van Milieu, Klimaatverandering en Technologie, Shauna Aminath, brak bij nieuwsmedium Bloomberg een lans voor de bouw van drijvende wijken. “Door de snelheid waarmee klimaatverandering toeneemt en de zeespiegel stijgt, moeten we op een hogere ondergrond gaan bouwen”, zei ze.

Olthuis vindt het “fantastisch” dat hij betrokken is bij het “opstarten van de nieuwe economie”. “Steun van de overheid is voor ons zó belangrijk”, zegt hij. Met “ons” doelt Olthuis op zijn architectenbureau Waterstudio.NL, ontwikkelaar Dutch Docklands Maldives én op de joint venture tussen de overheid en de Nederlandse onderneming: Dutch Docklands International. Bij het project zijn ook Nederlandse waterbouwers en een ingenieursbureau betrokken. Olthuis is de chief creative officer.

Het wordt een “miljardenproject”, volgens de architect. Critici vrezen dat de woningen door deze hoge kosten alleen te betalen zullen zijn door de rijken. Olthuis houdt de moed erin en denkt dat er in de drijvende stad straks ook plek is voor burgers met een meer bescheiden inkomen.

Onderwatertech

De drijvende stad komt in een lagune, waar de strandjes steeds verder zinken en het rif en het koraal heel dichtbij zijn. “Zo’n stad kan je niet bouwen in het midden van de oceaan, maar je kunt hem wel bouwen in de nabijheid van bestaande infrastructuur”, zegt Olthuis. Bijvoorbeeld dicht bij de hoofdstad Malé, die uit zijn jasje barst.

De woningen zijn fel gekleurd en krijgen onverharde (zand)straten, passend bij de lokale cultuur. “Maar onderwater is alles gewoon hightech”, verzekert Olthuis. Daar liggen het riool en alle leidingen.

De eerste drijvende woonwijk bestaat uit zeshonderd woningen (vier hoog met dakterras). De drijvende stad wordt over het water aangevoerd. Volgend voorjaar komen draagschepen met daarop straten: dat zijn stalen pontons van honderd bij dertig meter. De straten worden vastgemaakt aan palen, laat Olthuis zien met een paar pennenstreken op een A4’tje. “Het is eigenlijk een grote haven. Dat is niet wat mensen willen horen. Maar zo werkt zo’n stad wel.”

Vijftienduizend drijvende woningen moeten er op de Malediven komen. Illustratie: Waterstudio

Drijvende flexwoningen

De woningen en straten komen uit China, India en Sri Lanka, landen die ook bij het project betrokken zijn. De woningen die ze maken zijn volgens Olthuis twee keer zo goedkoop als in Nederland, omdat arbeid veel goedkoper is. De flexibele steden van Olthuis kunnen zich aanpassen aan het seizoen. Tennisbanen kunnen na de zomer afdrijven en vervangen worden door parken. “Seizoensgebonden architectuur”, noemt Olthuis dat.

In zekere zin lijkt het op de flexwoningen die de laatste jaren in Nederland aanslaan. Die zijn ook verplaatsbaar. Olthuis: “Dat soort woningen juichen we alleen maar toe.” Ook flexwoningen komen in principe op tijdelijke bestemmingen. En wat hem betreft mogen ze ook drijven.

Olthuis zou graag zien dat het Rijk lege delen van havens in Nederland aanwijst om met drijvende wijken te starten. In Amsterdam of Rotterdam. Op het IJmeer of op de plek waar ooit de Markerwaard zou komen. Maar de architect ziet dat niet snel gebeuren, vanwege de huidige bestemming van die gebieden en verwachte bezwaren van natuurbeschermingsorganisaties. De duizenden polders in Nederland zijn kansrijkere locaties. “We moeten als land kijken of het economisch beter is om een aantal van die polders onder water te zetten.”

Koen Olthuis. Foto: Suzanne van de Kerk

City-dokter

De woningnood vormt dé gelegenheid om aan de slag te gaan met drijvende wijken, vindt Olthuis. Anders blijft Nederland hangen in experimenten, zoals die met drijvende woningen bij IJburg in Amsterdam en een projectje in Rotterdam. In het buitenland wordt het concept serieuzer opgepakt, valt Olthuis op. Dat merkt hij alleen al aan de telefoontjes van buitenlandse media. “Vanmiddag word ik gebeld door The New York Times. Elke maand staat er wel een filmploeg hier.” Een week voor dit gesprek was Olthuis keynotespeaker op een congres over drijvend bouwen in Tokio.

Dat het concept van woningbouw op het water in Nederland tot nu toe niet echt aansloeg, frustreert hem. Het bewoog hem er jaren geleden toe aan de TU Delft te promoveren op het onderwerp. Om serieuzer genomen te worden in de stedenbouwwereld. Ook wilde hij de wereld van zijn moeder en vader bij elkaar brengen. “Aan mijn moeders kant zaten de scheepsbouwers. Aan vaders kant de art-nouveau-architecten.”

In plaats van architect zou hij zichzelf liever city-dokter willen noemen. Met water als medicijn. “Ik zie water als mogelijkheid om de stad te verbeteren.”

Tipping point

Inmiddels begint er beweging in te komen. “We gaan richting een tipping point waarin waterwonen, bouwen op natte ondergronden, als een volwaardig alternatief wordt gezien”, denkt Olthuis. Pensioenbeheerders meldden zich al met belangstelling. Ze willen verkennen of wonen op het water op grotere schaal een oplossing kan zijn. “De rol van architecten is om te laten zien dat je geld kan verdienen aan water. Dan volgen de ontwikkelaars wel”, is zijn overtuiging.

Nu Olthuis een doctorstitel heeft, lesgeeft aan de TU Delft en ziet hoe enthousiast studenten zijn over waterwonen, is zijn ambitie groter dan ooit. Hij hoopt dat hij uiteindelijk de stedenbouw kan verrijken.

Daar is dan wel steun van de overheid voor nodig. Die moet regels opstellen, vindt de architect. “Bijvoorbeeld: alles wat we gaan bouwen, moet verschoven kunnen worden. Zonder heel specifiek te zeggen dat het een waterwoning moet zijn. Dan gaat de industrie zoeken naar oplossingen en kunnen er mooie dingen gebeuren.”

Marc Doodeman

Marc Doodeman

Journalist

Marc Doodeman werkt sinds 2008 als redacteur voor Cobouw. Hij houdt de marktontwikkelingen in de bouw bij, kijkt hoe bouwbedrijven het doen en heeft speciale interesse voor de woning(bouw)markt. Fascinatie: op zoek naar het huis (en de huizenmaker) van de toekomst. Marc is te bereiken op: marcdoodeman@vmnmedia.nl.

 

 

click here for source website

Click here for source pdf

Worried About Living in a Flood Zone? Try a House That Floats.

By Ronda Kayson
The New York Times
2023.September.29

Eventually, coastal cities threatened with rising tides and bigger storms could use not just the waterfront, but also the water, as places to build housing.

A yacht shaped like a house in the water with the Miami skyline behind it.
As sea levels rise, developers are eyeing the water as the next frontier, potentially mooring yachts shaped like floating homes in Biscayne Bay in Miami, like in this photo.Credit…Arkup

As sea levels rise and storms worsen, threatening the planet’s fragile coastlines, some architects and developers are looking to the water not as a looming threat, but as a frontier for development.

“We want to change cities worldwide, we want to see how we can push the cities into the water,” said Koen Olthuis, a Dutch architect and the founder of Waterstudio, an architectural firm that specializes in floating buildings. “I hope that in 50 years time, we look back at our cities and say, ‘Well, floating structures, they are just part of this city recipe, they make sense, they add something to it, they bring us space, cheap houses, flexible cities.’”

About 3 billion people, roughly half of the world’s population, lives within 125 miles of a coastline, according to the Population Reference Bureau. Eventually, coastal cities could claim not just the waterfront, but also the water, building in their harbors, bays, canals and rivers.

It’s already happening in the Netherlands. With a third of its land below sea level, the country has floating offices, a floating dairy farm and a floating pavilion. Floating buildings are often built atop concrete and foam pontoon foundations, allowing them to sit on the water, and rise and fall with currents.

Proponents of the design argue that these buildings protect the environment. While a 2022 study published in the Journal of Water & Climate Change found that floating structures can have a positive benefit, attracting birds to nest and providing habitat and food for sea life, the study also found that they can impact light, currents, wind patterns and water quality. .

A short ferry ride from central Amsterdam is Schoonschip, a community of 30 floating houses, half of them duplexes, on a canal in a former manufacturing neighborhood. The homes, made of wood, are built atop concrete bases and connected by a jetty.

The first residents arrived in 2019, more than a decade after the neighborhood was first conceived. Maarten Remmers, 43, a film producer, paid 450,000 euros for the three-story, three-bedroom home he lives in with his girlfriend and their two children. The house feels steadier than a boat, but sways with the currents. “If it storms, you really feel it, and you see the land dancing,” he said.

The community of more than 100 people feels like a village, with shared e-bikes and cars, and a floating garden. His children, ages 7 and 9, fish and swim in the canal. “You wake up with birds, and ducks next to your window, or swans,” he said.

While Mr. Remmers looks at his community as a sustainable one — the homes have heat pumps, green roofs and are solar powered — he does not see moving his family onto the water as a solution to rising sea levels, balking at the argument that floating cities are somehow a solution to climate change. “It’s nonsense,” he said. “If the whole city is flooded, then, OK, our house will float, but there’s no reason to keep living there anymore.”

A rendering of brightly colored apartment buildings floating on water.
The Maldives, a country vulnerable to rising seas, is building a floating neighborhood near its capital, with apartments, schools, shops and restaurants, as shown in this rendering.Credit…Dutch Docklands Maldives and Waterstudio

Yet, as sea levels rise, low-lying countries like the Maldives are grappling with an existential threat, and building on the water is a way to create land from the encroaching sea. The government, in partnership with the developer Dutch Docklands, is building an entire floating neighborhood in a lagoon 10 minutes by boat from Malé, the nation’s capital.

Next year, the first phase of the 5,000-modular unit development will open — apartments, schools, shops and restaurants built on a floating landscape of serpentine jetties fitted together like Lego pieces. “That is the future,” said Mr. Olthuis, the Dutch architect, who developed the master plan for the Maldives development.

But there are bureaucratic barriers. City building and zoning codes do not address floating houses and neighborhoods built on concrete and foam foundations. Even Amsterdam, a city of known for its houseboats, was not ready for a waterborne neighborhood like Schoonschip, and it took years to navigate the bureaucracy. “There were lots of times I was totally fed up with all the legislation,” Mr. Remmers, who was involved in the development of the community, said. “It took so long.”

Cities may not be prepared for floating neighborhoods, but they are familiar with yachts. So Nicolas Derouin and Arnaud Luguet, two French engineers, designed a yacht that looked like a condo, with a flat roof and open-concept floor plan. Lower the retractable hydraulic pilings down to the ocean floor, and the boat stabilizes. In a storm, the pilings and jack-up system can lift the boat out of the water, protecting it from a storm surge. In 2019, they built their first model — the Arkup 75 — selling it for over $4 million. (The owner is living on the 75-foot boat offshore from the mansion he is building in Miami, Mr. Derouin said.)

Now Arkup has a dozen orders placed for a smaller version, the Arkup 40, which sells for between $500,000 and $1.2 million, depending on configurations. The boats, with 660 square feet of indoor living space, and more than twice as much outdoor space, are being built in Indiana and will travel to Miami by truck.

Dock one outside a beach house and it acts as the ocean’s answer to a pool house. “It becomes an extension of their waterfront property, like a guesthouse or a family room,” Mr. Derouin said. Moor it far from shore and it is an isolated retreat. Lower the pilings and open the retractable decks of the Arkup 40 alongside another one, and you create a network of vessels far from land where you can walk from one boat to the other. “You create a floating villa,” Mr. Derouin said. “You can really create a floating community.”

click here for source website
Click here for source pdf

Introducing Urban Water Laboratory (UWL) by Waterstudio: 20 Years of Expertise in Urban Water Innovation

Explore our new website: https://urbanwaterlaboratory.nl/

UWL, the 𝗨𝗿𝗯𝗮𝗻 𝗪𝗮𝘁𝗲𝗿 𝗟𝗮𝗯𝗼𝗿𝗮𝘁𝗼𝗿𝘆, merges 20 years of hands-on experience in water-related architecture, urbanism and research by using data driven methods and algorithmic processes. We’re reshaping urban landscapes through water-centric designs and smart technologies, propelling sustainable urban development.

Join us in redefining urban living through water’s potential.

Floating Theater Lyon L’ile O wood construction award winner 2023

The floating theater in Lyon, Auvergne-Rhône-Alpes, which is a award winner of 2023, is a structure that combines different technologies and materials to create a captivating artistic space.

The building’s primary technologies include:

Concrete Shell: The hull of the theater is constructed using concrete, which provides stability and durability to the floating structure. The concrete shell was created by a specialist from the Netherlands at the port of Lyon, ensuring the expertise required for such construction.

CLT Wooden Superstructure: CLT (Cross-Laminated Timber) is used for the wooden superstructure of the theater. CLT is an innovative construction material made by layering and bonding timber boards together at right angles. This creates a strong and rigid structure that is also lightweight. The use of wood in the superstructure adds an organic and natural element to the theater’s design.

Waterproofing by Membrane: To protect the theater from water infiltration, a waterproof membrane is applied on five sides of the structure. This ensures that the theater remains watertight and can float safely on the water surface.

Sheet Steel Cladding: The outer cladding of the theater is made of sheet steel, which provides a protective and visually appealing layer. The steel cladding adds a modern and industrial touch to the overall design.

The choice of wood for the interior of the theater was driven by the artists’ desire for additional comfort and inspiration while expressing themselves. Wood is known for its organic character, warm color tones, unique shapes, and distinct scent. These qualities create a welcoming and immersive atmosphere for the artists and the audience, enhancing the overall experience within the wooden room.

By combining these technologies and materials, the floating theater in Lyon achieves a remarkable balance between functionality, aesthetics, and sustainability, creating a remarkable artistic space for performances and events.

Documentary about Floating Cities – Creative Ideas to Combat Climate Change

“Exploring the Future: The Rise of Floating Cities” is a documentary that delves into the emergence of floating cities as a response to rising sea levels caused by climate change. The film highlights the visionary efforts of different experts, including Koen Olthuis of Waterstudio, who is constructing a sustainable floating city in the Maldives, utilizing seawater for cooling purposes. While showcasing the potential of floating cities, the documentary also explores the challenges and complexities involved, such as engineering requirements, socio-economic considerations, and potential impacts on ecosystems. Through captivating visuals and expert analysis, the film provides viewers with a comprehensive understanding of this cutting-edge architectural movement and its potential to reshape urban living in the face of the climate crisis.

https://www.dw.com/en/floating-cities-creative-ideas-to-combat-climate-change/a-65804881

Planet E – Floating Cities

Sea levels are rising due to climate change. Many coastal cities are at growing risk of flooding. Architects are trying to react to this development with new ideas, such as floating cities. Architect Koen Olthuis of Waterstudio is constructing a floating city in the Maldives, sustainably cooled with sea water.

Is This Floating Eco-Pod the Future of Overwater Bungalows?

By Terry Ward
Condé Nast Traveler
2023.June.02

The sounds of the jungle catch me off guard on my first morning waking up in the SeaPod, a futuristic overwater bungalow off the Caribbean coast of Panama that is now open for overnight stays.

Hidden in the lush surrounding terrain, southern house wrens croon their scratchy wake-up call and whistling kiskadees compete with bellowing Howler monkeys. It’s quite the juxtaposition: my ultra-modern accommodation, complete with Starlink internet, touchscreen controls, and more than 100 sensors that measure everything from wind factor and lightning strikes to the SeaPod’s power and water consumption—and the primordial world at its doorstep.

The SeaPod, of which I’m among the first guests, is completely unlike the traditional thatched roof overwater bungalows I’ve visited elsewhere in French Polynesia and Jamaica—not least because it operates almost entirely on solar power, and harvests rain water on its roof. But unlike typical bungalows that rest permanently atop pillars wedged into the sand or rock, it floats on the water’s surface, temporarily tethered to the seabed with anchors that leave a far smaller footprint on the ocean floor.

“You don’t need to destroy the environment to place them there, since they’re truly floating,” says Laura Fernandes de Barros Marangoni, a post-doctoral researcher with Panama’s Smithsonian Tropical Research Institute. “Bungalows and standard coastal resorts do touch the seabed—and tend to be more damaging to the local ecosystems.”

It’s this distinguishing feature, in part, that allows it to act as an artificial reef—not only minimizing damage to its environs, but actually restoring it. The invention of the high-tech ocean-innovation company Ocean Builders, the 845-square-foot SeaPod—whose open, circular design accommodates a kitchen, a small living room, and a bedroom and bathroom—is supported by air-filled steel tubes that rest beneath the water’s surface. Using the solar power it collects, the SeaPod generates a mild electrical current that works to attract calcium carbonate—a substance that not only protects the structure from corrosion and rust, but that also happens to be the building block of another crucial material: coral.

Floating eco pods in the forest.

A rendering of the land-based GreenPod Eco and GreenPod Flagship, which Ocean Builders is also currently in the process of developing.

 Ocean Builders

“Calcium carbonate is the best possible substrate for new coral recruits to settle themselves,” says Ronald Osinga, Assistant Professor in Marine Animal Ecology at Wageningen University in The Netherlands, who advises Ocean Builders on reef restoration projects. “So in this way, natural development of coral biodiversity is enhanced. The SeaPod is likely to become a source of a large variety of coral materials for reef renewal.”

Ocean Builders’ founder, Grant Romundt, became convinced of that while testing a prototype for the SeaPod offshore from Phuket, Thailand, in 2019. Within two months of launching the bare-bones beta version, he was amazed to see coral colonizing the structure’s steel tubing.

“Everywhere you looked there were thousands of fish,” Romundt says. “I was really excited. I realized our houses can restore sea life in the ocean as opposed to a house on land, where you cut down nature to build it—then put a potted plant in the corner to replace what you cut down.”

Romundt, who is Canadian, also has Panamanian residency. (The country’s Panama Residence by Investment Program, also known as the Panama golden visa, offers residence to foreigners willing to make a substantial investment into the country.) He chose Panama to launch the project, he told me, not only for its “beautiful marine environment and attractiveness for on-the-water-living,” but because it lies below the hurricane belt, making it a good place to test the concept’s initial viability. (Down the road, he plans to build hurricane-proof SeaPods to put in places like Florida, where there’s been much interest in the project.)

Romundt had originally conceived of the SeaPod as a residential structure, to expand coastal living options in an eco-friendly way. But the idea to turn the SeaPod into a hospitality project came naturally, he says.

“Giving people an amazing experience of what living in a floating home is like is the best way of growing and expanding our vision globally,” he says. “The steps we are taking here in Panama will be the basis for the future expansion of floating resorts in other parts of the world.”

Here, a dedicated concierge can stock your kitchen with local pineapple and lobster, and arrange experiences like in-pod dining with a personal chef, or excursions with Ocean Builders’ partners to visit other eco-restorative projects.

One morning, on a scuba diving adventure into Portobelo National Park with Jean Carlos Blanco, Executive Director of Reef2Reef Restoration Foundation, I donned a scuba tank to dive within a coral nursery, where some 750 individual corals are growing as part of a project with Panama’s Smithsonian Tropical Research Institute. The goal, Blanco tells me, is to eventually outplant 5,000 corals within the national park. His organization is also testing 3D-printing with Ocean Builders to develop coral to add to the SeaPods’ submerged steel tubing, another potential generator of marine life.

During another excursion—a hike and kayak trip into Portobelo National Park—my guide, Jason Ashcroft of Portobelo Adventures, shuffles a patch of leaves to reveal a green poison dart frog, and guides me to an island abloom with wild orchids.

Beyond Panama, says Romundt, one of the places Ocean Builders has set its sights on is the Maldives, a destination known for overwater bungalows—although none as tech-forward and eco-restorative as the SeaPod, which is the only project of its kind.

The project, which has already been approved by local partners, will “take the over-the-water bungalow concept that is so popular in the region and build out a fully floating resort based on SeaPods,” Romundt says, adding that more details will be available later this year. Ocean Builders is also in talks with partners in Dubai for a project that will mix residential- and hospitality-oriented SeaPods. They’ve also had inquiries from major hospitality chains, he says, who are “interested in how this can change waterfront vacationing and living”—though he can’t currently specify which ones.

For now, this Panamanian SeaPod—accessed through the fishing village of Puerto Lindo, where a floating dock extends out from Linton Bay Marina—is the only one that guests can book, for two-night minimum stays. Others are under construction in the marina, including a deep-sea version that will have an underwater viewing room, as well as the SeaPod Flagship, crafted with a split-level design. The plan for the near future, permits pending, is to move them to a location deeper within the bay to make them feel more remote, says Romundt.

On the last night of my stay, I untie a stand up paddle board tethered to the SeaPod’s dock. Atop water as smooth as glass, I paddle out into the bay, past mangroves where night herons stalk minnows, to a small island covered with the busy silhouettes of ibises in courting mode.

“Living in a SeaPod is like having a glimpse of what life in the future will be like,” Romundt had told me. “Every week there are upgrades and improvements.”

Right here and now already feels pretty magical to me.

Back To Top
Search